پل ساسانی دزفول؛ تجلی استقامت و زیبایی

پل قدیم دزفول، با قدمتی ۱۷۵۰ ساله نماد پایداری و مقاومت مردمی است که در این دیار زندگی می‌کنند. این پل، با سنگ‌های محکم و طراحی بی‌نظیرش، در برابر طوفان‌ها و سیلاب‌های تاریخ ایستاده و گواهی بر اراده‌ی آهنین مردم دزفول است.

 

مردم دزفول، همچون این پل، در طول تاریخ با چالش‌ها و سختی‌های بسیاری روبرو شده‌اند. در هر برهه‌ای از زمان، از جنگ‌ها گرفته تا بلایای طبیعی، آنان توانسته‌اند با اراده‌ای قوی و همدلی، بر مشکلات فائق آیند و سرسختانه ایستادگی کنند. این مقاومت، نه تنها در جسم و جان آنها، بلکه در فرهنگ و هنرشان نیز متجلی است.

 

پایداری این پل و مردم دزفول، یادآور این حقیقت است که در برابر هر طوفانی، اگر اراده و ایمان وجود داشته باشد، می‌توان ایستاد و بر مشکلات فائق آمد.

برای دریافت عکس با کیفیت روی عکس بالا ضربه بزنید

 

طلوع خورشید

طلوع خورشید و جاری رود دز

پل باستانی

غروب پل باستانی دزفول

پل تاریخی دزفول با بیش از 1750 سال قدمت به عنوان قدیمی‌ترین پل استوار جهان که هنوز حیات خود را حفظ کرده یکی از راه‌های ارتباطی شهر جندی‌شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده که به دستور شاپور اول ساسانی و پس از پیروزی ایران بر والرین و با به کارگیری اسرای رومی ساخته شده است از این رو به «پل رومی» نیز مشهور است.
 

http://eitaa.com/saneiart
www.dezlenz.ir
 

نمای روی پل جدید دزفول

ساخت پل دوم یا پل سردار شهید قاسم سلیمانی که همچنان با نام پل جدید نیز شناخته می‌شود، در سال ۱۳۵۱ شمسی به جهت کم کردن بار تردد از پل باستانی دزفول و تسهیل عبور وسائل نقلیه سنگین از این منطقه، به دستور وزارت راه و شهرسازی کلید خورد. سازه این پل با طراحی و نظارت شرکت هگزا صورت گرفت و در سال ۱۳۵۵ شمسی به بهره‌برداری رسید. شرکت هگزا همچنین در ساخت پل‌های سوم تا پنجم نیز همین نقش را داشته است.

ساختار این پل صندوقه‌ای بتن پیش تنیده درجاریز با روش ساخت طره‌ای متعادل می‌باشد که در این نوع سازه، نخستین پل در کشور بوده است. طول پل حدود ۴۰۰ متر، عرض حدود ۲۱ متر و حداکثر طول دهانه‌های پل ۶۵ متر است.

مسیر ماشین رو پل ۴ لاین است و در هر طرف نیز یک مسیری برای عابران پیاده طراحی شده تا با عبور از روی پل، چشم انداز زیبایی از رودخانه دز را نیز تماشا کنند. اطراف پل در ساحل رودخانه بصورت پارک درآمده است که محلی برای استراحت و تفریح مردم است. می توان در این پارک ها قدم زد و خروش دز را دید که صدها سال است که به بخشی از هویت شهر دزفول درآمده است. در زیر پل، بقایایی از آسیاب های آبی دزفول نیز دیده می شود.

 

آسیاب های پل ساسانی دزفول

 

 

آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی شهرستان دزفول به‌شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است. این آسیاب‌‌های آبی دارای مالکیت خصوصی بوده که به آسیابان به اصطلاح محلی لُوینه می‌گفتند. تعداد آسیاب‌ها در دوره‌ صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آن‌ها در اثر سیلاب‌های فصلی تخریب شدند. آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.

پیشینه تاریخی آسیابهای آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان باز می گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی صفویه و قاجاریه باز می گردد.این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه ایی، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند.شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مربط هستند.

 

 

طاق های قدیمی پل ساسانی

پل ساسانی دزفول

پل قدیم دزفول یا دژپل مهم‌ترین اثر تاریخی دزفول است. این پل که دو منطقه شرقی و غربی دزفول را به هم وصل می‌سازد، در حقیقت یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده، که به دستور شاپور اول پس از پیروزی بر امپراتوری رم در نبرد ادسا ساخته شده است

 

 

این پل در سال ۲۶۰ میلادی (در حدود ۱۷۵۰ سال پیش) به دستور شاپور اول ساسانی و بدست ده‌ها هزار اسیر رومی بر روی رود دز ساخته شد و به همین دلیل این پل به پل رومی نیز مشهور است. برای حفاظت از پل قلعه‌ای نیز بنا شد که در محل قدیمی آن محله‌ای به همین نام (قلعه) وجود دارد.

این پل دارای ۱۴ دهانه است و آب رودخانه دز از زیر آن عبور می‌کند، پل قدیم دزفول از سنگ ساروج و آهک بنا شده و در دوران حکومت عضدالدوله دیلمی، صفویان و پهلوی باز سازی شده‌است اما پایه‌های پل حکایت از دوران ساسانی دارد.^[۲]

پل جدید دزفول

پل جدید دزفول یا پل دوم یکی از پل های احداث شده روی رودخانه دز است که چون دو طرف خیابان شریعتی را بهم متصل می کند پل شریعتی نیز خوانده می شود. این پل که در واقع راه ارتباطی بخش شرقی و غربی دزفول در طرفین رودخانه دز است، در سال ۱۳۵۱ طراحی و ساخته شده است. طول پل ۳۵۰ متر و عرض آن نیز ۶۵ متر است. مسیر ماشین رو پل ۴ لاین است و در هر طرف نیز یک مسیری برای عابران پیاده طراحی شده تا با عبور از روی پل، چشم انداز زیبایی از رودخانه دز را نیز تماشا کنند. اطراف پل در ساحل رودخانه بصورت پارک درآمده است که محلی برای استراحت و تفریح مردم است. می توان در این پارک ها قدم زد و خروش دز را دید که صدها سال است که به بخشی از هویت شهر دزفول درآمده است. در زیر پل، بقایایی از آسیاب های آبی دزفول نیز دیده می شود.