مسجد جامع دزفول

مسجد جامع دزفول بنایی  تاریخی و ارزشمند در شهر دزفول است که قدمت آن به قرن پنجم هجری باز می گردد. این بنا در قرن هفتم و دوره صفویه و قاجاریه نیز بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. از نظر معماری و برخورداری از ستون های سنگی و شبستان ها مسجد جامع دزفول از مساجد اولیه دوره اسلامی محسوب می شود. سبک معماری این مسجد بر گرفته از اصول معماری کاخ ایوان کرخه و نمای امروزی چهار ایوانی آن به دوره صفویه مربوط است. در سر در این مسجد نوشته ای نصب شده است که نشان می دهد حدود 1000 سال از عمر مسجد می گذرد و بعد از پل ساسانی دزفول مهم ترین بنای تاریخی این شهر محسوب می شود. نام این بنا به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

نمای شب پل قدیم دزفول

قطعه ای از بهشت در ساحل رود دز

نمای نزدیک پل ساسانی دزفول

در بخش جنوبی ایران به دلایل وجود رودخانه‌ های پرآب همواره نیاز به ایجاد پل وجود داشته است . دزفول به عنوان یکی از کهن‌ ترین شهرهای ایران با قدمتی بیش از 5000 سال، دارای چند پل بسیار کهن از جمله پلی 1741 ساله، پل قدیم دزفول، می‌باشد. پل تاریخی دزفول روی رودخانه دز قرار گرفته و قدمت آن به دوره ساسانیان برمی گردد. جالب است بدانید که اصلا نام شهر دزفول از نام اصلی این پل یعنی «دژ پل» گرفته شده است. از این پل به عنوان قدیمی ترین پل جهان نام برده می شود که چیزی حدود ۱۸ قرن از ساخت آن می گذرد. این پل بند دارای ویژگی‌ های منحصر به فردی از لحاظ سازه ای و معماری است. تمامی این ویژگی‌ ها از جمله مصالح به کار برده شده، نحوه ساخت، مقاومت پایگاه‌ ها و غیره از جمله دلایل پایداری پل تاکنون بوده است.

 

پل قدیم دزفول (ساسانی)

پل ساسانی دزفول  یکی از قدیمی‌ترین پل‌های جهان است که همچنان کاربری خود را حفظ کرده است

 

قدمت پل باستانی دزفول به دوره ساسانیان باز می‌گردد. در سال ۲۶۰ میلادی، هنگامی‌که شاپور اول ساسانی در جنگ با والرین پیروز شد با به کارگیری اسرای رومی به احداث پلی روی رودخانه دز پرداخت. به دستور وی ۷۰ هزار اسیر رومی کار ساخت این پل را شروع کردند. برای حفاظت از پل نیز قلعه‌ای بنا شد که در محل قدیمی آن محله‌ای به همین نام (قلعه) وجود دارد. از آنجا که رومی‌ها در ساخت پل شرکت داشتند این پل نام رومی به خود گرفت و به‌عنوان پل رومی نیز شناخته می‌شود. البته رومن گیرشمن، باستان‌شناس فرانسوی، چنین بیان کرده است که:

ایرانی‌ها نیازی به علم مهندسی رومی‌ها نداشتند و آن‌ها را به‌عنوان نیروی کار در ساخت این پل به کار گرفتند.

پل ساسانی دزفول در دوره ساسانیان و به دستور شاپور اول ساسانی ساخته شده است

شاپور با ساخت این پل زمینه را برای لشکرکشی و عبور آسان لشکریانش از رودخانه دز فراهم کرد. همچنین پایه‌های پل را به‌صورت بند یا سد ساختند تا بتوانند سطح آب رودخانه را بالا ببرند و نهرهای اطراف را پر آب کنند. علاوه بر این‌ها شاه‌راه عظیم ارتباطی نیز با ساخت این پل و پل‌هایی در شوشتر و روی رودخانه کرخه ایجاد شد.

 

ساباط محله باقلیون

 

نیمه شعبان 1401

پارک ساحلی دز

آسیاب های پل ساسانی دزفول

 

 

آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی شهرستان دزفول به‌شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است. این آسیاب‌‌های آبی دارای مالکیت خصوصی بوده که به آسیابان به اصطلاح محلی لُوینه می‌گفتند. تعداد آسیاب‌ها در دوره‌ صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آن‌ها در اثر سیلاب‌های فصلی تخریب شدند. آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.

پیشینه تاریخی آسیابهای آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان باز می گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی صفویه و قاجاریه باز می گردد.این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه ایی، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند.شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مربط هستند.

 

 

بقعه رود نمای شب