حسینیه ثارالله دزفول

رود دز

آسیاب های آبی دزفول به مانند پل قدیمی دزفول قدمتی بیش از 1000 سال داشته و یادگار دوران ساسانی می باشند.

به این مجموعه اما بعدها در دوران صفوی و قاجار تعدادی دیگر افزوده شد که عمده آثار باقی مانده از آن دوران می باشد.شمار این آسیاب‌ها در دوره‌ی صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آنها بر اثر سیلاب‌های فصلی تخریب شدند.

جالب است بدانید که این آسیاب‌ها مالکیت خصوصی دارند که به آسیابان به اصطلاح محلی «لُوینه» می‌گفتند.

داخل این آسیاب‌ها سنگ ۲ تکه قسمت پایین ثابت بود و بر اثر نیروی آب رودخانه چرخ بالایی به چرخش درآورده می‌شده است. در هر آسیاب پنج نفر کارگر وجود داشته که مسؤولیت‌های مختلفی شامل مسوول گندم آوردن با قاطر، مسوول آوردن گندم‌ها تا سنگ آسیاب، مسوول سنگ آسیاب و مسوول جمع‌آوری آرد داشته‌اند. هم‌چنین یک نفر در شب‌ها مسوول آسیاب بوده است.

در گذشته در فصولی که میزان حجم آب رودخانه کم می‌شد برای بالا آمدن سطح آب و نیز انحراف آب به سمت آسیاب‌ها از سبدهای حصیری که درون آنها را از سنگ پر می‌کردند و روی هم قرار می‌گرفته استفاده می‌شده است که در مجموع تشکیل یک بند انحرافی را می‌دادند و در اصطلاح محلی به آن «چوسله» گفته می‌شد.

آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز پراکنده اند. بخشی از آنها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی (دزفول) و در جنوب تفریح‌گاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند. امروزه برای درک بهتر گردشگران از چگونگی کارکرد سازه یکی از آسیاب ها را مرمت و راه اندازی نموده و در کنار آن سفره خانه سنتی ایجاد کرده اند تا مسافران را به حال و هوای قدیم و دوره ای که این آسیاب نان خیلی ها را تآمین می کرده ببرند.

گذر معزی دزفول

پارک ساحلی دز

حرم مطهر حضرت محمد بن موسی الکاظم (سبزقبا)

حضرت محمد بن موسی کاظم، معروف به سبزقبا، برادر تنی امام رضا (علیه‌السلام) و فرزند امام موسی کاظم (علیه‌السلام) که مرقد مطهرشان در ایران و در دزفول قرار دارد و به عنوان چهارمین حرم معنوی کشور شناخته می‌شود.

 

پل ساسانی دزفول

پل قدیم دزفول یا دژپل مهم‌ترین اثر تاریخی دزفول است. این پل که دو منطقه شرقی و غربی دزفول را به هم وصل می‌سازد، در حقیقت یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده، که به دستور شاپور اول پس از پیروزی بر امپراتوری رم در نبرد ادسا ساخته شده است

 

 

این پل در سال ۲۶۰ میلادی (در حدود ۱۷۵۰ سال پیش) به دستور شاپور اول ساسانی و بدست ده‌ها هزار اسیر رومی بر روی رود دز ساخته شد و به همین دلیل این پل به پل رومی نیز مشهور است. برای حفاظت از پل قلعه‌ای نیز بنا شد که در محل قدیمی آن محله‌ای به همین نام (قلعه) وجود دارد.

این پل دارای ۱۴ دهانه است و آب رودخانه دز از زیر آن عبور می‌کند، پل قدیم دزفول از سنگ ساروج و آهک بنا شده و در دوران حکومت عضدالدوله دیلمی، صفویان و پهلوی باز سازی شده‌است اما پایه‌های پل حکایت از دوران ساسانی دارد.^[۲]

پل جدید دزفول

پل جدید دزفول یا پل دوم یکی از پل های احداث شده روی رودخانه دز است که چون دو طرف خیابان شریعتی را بهم متصل می کند پل شریعتی نیز خوانده می شود. این پل که در واقع راه ارتباطی بخش شرقی و غربی دزفول در طرفین رودخانه دز است، در سال ۱۳۵۱ طراحی و ساخته شده است. طول پل ۳۵۰ متر و عرض آن نیز ۶۵ متر است. مسیر ماشین رو پل ۴ لاین است و در هر طرف نیز یک مسیری برای عابران پیاده طراحی شده تا با عبور از روی پل، چشم انداز زیبایی از رودخانه دز را نیز تماشا کنند. اطراف پل در ساحل رودخانه بصورت پارک درآمده است که محلی برای استراحت و تفریح مردم است. می توان در این پارک ها قدم زد و خروش دز را دید که صدها سال است که به بخشی از هویت شهر دزفول درآمده است. در زیر پل، بقایایی از آسیاب های آبی دزفول نیز دیده می شود.

 

 

بقعه محمد بن جعفر طیار

آستانه متبرکه محمد بن جعفر طیار (ع) در فاصله پنج کیلومتری شهر دزفول قرار دارد و یکی از زیارتگاه های مهم شهرستان دزفول و خوزستان شمالی به شمار می رود.صاحب بقعه فرزند جعفر طیار برادر امام علی علیه السلام و داماد امام علی علیه السلام (شوهر ام کلثوم) و یکی از فرماندهان سپاه اسلام بوده است.

 

 

دو درخت کنار روبروی آرامگاه وجود دارد که قدمتی یکی از آنها به ۸۰۰ و دیگری به ۷۵۰ سال می رسد. دو مناره گلدسته ازنوع مناره هایى که بر فراز طاق ورودى بنای آرامگاه ساخته اند بر روى سردر حیاط نیز با کاشیهاى آبى رنگ وجود دارند. در کنار این ورودی ۴ درخت قدیمی کنار قرار دارد که به «چهار خواهر» معروفند

 

بقعه شاه رکن الدین

 

در مرکز شهر دزفول و در نزدیکی خیابان طالقانی فعلی دزفول ، مرکز محله شاه رکن الدین قرار گرفته است. این محله کاملترین مجموعه محله های قدیمی دزفول را داراست که هنوز همه عناصر آن باقیمانده است . آرامگاه شاه رکن الدین با گنبد زیبای آبی رنگ و فضای سبز زیبا ،  همچون نگینی سبز در بافت قدیم شهر خودنمایی می کند. بنای اولیه بقعه مربوط به دوره تیموری و در دوره های مختلف بازسازی شده و به شماره ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

 

 

در کنار بقعه شاه رکن الدین یک مسجد قدیمی و حمام تاریخی شاه رکن الدین با معماری بسیار زیبای آجری خاص دزفول که مربوط به دوره صفویه است و در سال های اخیر توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری دزفول بازسازی شده و به شماره ۸۳۷۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

 

بقعه شاه رکن الدین

 

همچنین مدرسه علمیه شاه رکن الدین که در گذشته محل تحصیل طلاب بوده، در مجاورت این آرامگاه با نمایی آجری به چشم می‌خورد که بخشی از ساختمان آن کاشیکاری شده است . در خصوص صاحب مقبره شاه رکن الدین ،معروف است که دارای کراماتی بوده و مورد احترام اهالی شهر و روستاهای اطراف قرار گرفته است. در تذکره دزفولى آمده است که على المشهور الملقب به شاه رکن الدین که در سمت مشرقى محله صحرابدر از محلات نعمتى خانه  دزفول واقع شده … به چهارده واسطه به حضرت موسى بن جعفر(ص) منتهى می‌شود.

نخل های تعزیه

حضرت محمدبن جعفر طیار داماد و برادرزاده حضرت علی (ع) است. ایشان در جنگ های صدر اسلام در این منطقه شهید شده اند. بقعه مبارک ایشان در 5 کیلومتری دزفول در جاده شوش قرار دارد.

این نخل های  اطراف حرم حضرت است. هرساله در ظهر اربعین اینجا محل برگزاری تعزیه جابر است و  برای همه دزفولی هایی که پیاده تمام این 5 کیلومتر را از حرم آقا سبزقبا (ع) را تا حرم محمدبن جعفر طیار (ع) می آیند یادآور صحرای کربلاست.